محصولات پتروشیمی

شیمی آلی زیرمجموعه ای از دانش شیمیایی است که در مورد ترکیبات کربن یا مواد آلی صحبت می کند، عنصر اصلی که ترکیبات آلی را با کربن تشکیل می دهد هیدروژن است.

در گذشته به موادی که ریشه گیاهی یا حیوانی دارند، مواد آلی می گفتند، اما امروزه مواد آلی را می توان با روش های صنعتی و آزمایشگاهی و به کمک مواد معدنی سنتز کرد. در لغت نامه های فارسی معنای کلمه ارگانیک مربوط به اندام های موجود زنده و هر موجودی است که دارای اندام ها، قسمت ها یا اندام های متعدد باشد.

موادی که از منابع آلی به دست می آیند یک ویژگی مشترک دارند و آن اشتراک عنصر کربن است. دو منبع بزرگ مواد آلی که مواد آلی با ترکیبات ساده از آنها به دست می آید نفت و زغال سنگ است، این دو ماده فسیلی به معنای قدیمی آلی هستند و حاصل تجزیه حیوانات و گیاهان هستند. از این ترکیبات ساده به عنوان مصالح ساختمانی در ساخت ترکیبات بزرگتر و پیچیده تر استفاده می شود. شیمی آلی ترکیبات کربن با عناصر دیگر، به ویژه هیدروژن، اکسیژن، نیتروژن، هالوژن ها و غیر فلزات دیگر مانند گوگرد و فسفر است. همچنین فلزاتی مانند منیزیم، مس و پالادیوم نیز در برخی ترکیبات آلی وجود دارند. الکل ها، اترها، هیدروکربن ها، آلدئیدها، کتون ها، اسیدهای کربوکسیلیک، ترکیبات آلیفاتیک حلقوی، ترکیبات معطر (مانند بنزن)، آمین ها، فنل ها، ماکرومولکول ها و پلیمرها (پلیمر) و مانند آن جزء مواد آلی هستند و به مباحث آلی تعلق دارند. 

امروزه از مواد آلی و دانش شیمی آلی در رنگرزی، کاغذ و جوهر، مواد غذایی، پوشاک، پتروشیمی، پلاستیک و مواد لاستیکی، داروسازی، پزشکی و ده ها صنعت دیگر استفاده می شود.

بیش از بیست میلیون ترکیب شناخته شده کربن وجود دارد و هر سال نیم میلیون مولکول جدید به خانواده آلی اضافه می شود.

شیمی آلی اساس زیست شناسی و پزشکی است. به غیر از آب، ساختار موجودات زنده عمدتاً از مواد آلی تشکیل شده است، مولکول های مورد بحث در زیست شناسی مولکولی همان مولکول های آلی هستند. امروزه در عصر کربن زندگی می کنیم، هر روز روزنامه ها و مجلات به ما درباره ترکیبات کربنی مانند کلسترول، چربی های غیراشباع، هورمون ها، استروئیدها، حشره کش ها و فرمون ها اطلاع می دهند. در دهه‌های اخیر جنگ‌های زیادی بر سر نفت و همچنین دو فاجعه تخریب لایه اوزون که عمدتاً به دلیل وجود کلروفلوئوروکربن‌ها است و پدیده گازهای گلخانه‌ای ناشی از وجود متان در گرفته است. کلروفلوئوروکربن ها و دی اکسید کربن که جان انسان ها را تهدید کرده است.

تا اواسط قرن نوزدهم اعتقاد بر این بود که مواد آلی را فقط می توان در بدن موجودات زنده تهیه و تولید کرد، تا اینکه در سال 1828 یک شیمیدان آلی به نام فردریش ویلر روش مصنوعی خود را برای تولید اوره از سیانات آمونیوم با یک فرآیند ارائه کرد. او به نام سنتز ولر این باور را رد کرد و عملاً شیمی آلی را به وجود آورد.